تاریخچه و نقشه جامع شهراردبیل در ویکی خبرنگاران - مجله سرگرمی

به گزارش خبرنگار حوزه سفر و گرشگری گروه اجتماعی خبرگزاری خبرنگاران, اَردَبیل (نام باستان: آرتاویل) یکی از کلان شهرهای ایران و مرکز استان اردبیل در شمال غربی ایران است.

این شهر در قبل و پس از اسلام، مرکز آذربایجان بوده است.

اردبیل در طول تاریخ، به نام های گوناگونی ازجمله دارالارشاد، دارالملک، دارالعرفان، دارالامان و شهر مقدس (آرتاویل) ملقب بوده است و در دوره های مختلف، مرکز ایالت آذربایجان بوده و به علت قرارداشتن در جهت جاده ابریشم، از رونق مالی بسیار خوبی، برخوردار بوده است.شهرت و اهمیّت اَردَبیل تنها از آن جهت نیست که چند تن از پادشاهان ایران آن شهر را قرارگاه خود ساختند، بلکه از آن لحاظ است که سر حلقه فرقه صفویه، شیخ صفی الدین اردبیلی، از این جا برخاست و در همین جا به خاک سپرده شد.

با ظهور شیخ صفی الدّین و خاندان صفوی، اردبیل اعتبار ویژه ای یافت، به طوری که این شهر در زمان تیمور، دارالارشاد و در زمان پادشاهان صفوی با عنوان دارالامان از صندلی خاصّ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برخوردار شد. حکومت صفوی بسیاری از هرج و مرج ها را که در ایران وجود داشت، برانداخت و یک حکومت دینی و مذهبی را پایه گذاری کرد که به گفته بسیاری از کارشناسان تاریخ، تشکیل دولت یکی از وقایع تاریخ ایران به شمار می آید.واژهٔ اردبیل یک واژه ایرانی است که ریشه در اوستایی دارد که از واژه آرتا (به معنی مقدس که در فارسی میانه تبدیل به ارد شده است و در کلماتی نظیر اردشیر، اردوان، اردستان، اردکان آمده است) و ویل به معنی شهر تشکیل شده است. وسعت این شهرستان 2557 کیلومتر مربّع است و چهرهٔ عمومی شهرستان اردبیل متأثّر از ارتفاعات کوهستان های ساوالان (سبلان)، باغرو (تالش) و بزغوش است که این عوامل طبیعی سبب محصور شدن آن شده اند. اردبیل از مناطق با اهمیّت ایران به شمار می آید و دارای آثار و ابنیّه تاریخی و جاذبه های طبیعی بسیار زیادی است.

این شهر همچنین مرکز شهرستان اردبیل است. اردبیل از شهرهای باستانی و تاریخی ایران است. این شهر در نزدیکی مرز جمهوری آذربایجان نهاده شده و از سردترین شهرهای ایران محسوب می شود که جاذبه های طبیعی زیادی دارد. این شهر در 227 کیلومتری تبریز و 545کیلومتری تهران واقع شده است.

اردبیل از شهرهای کهن ایران است که حدود 1٬500 سال قدمت دارد. این شهر در زمان حکومت بنی امیه مرکز حکومت آذربایجان و در زمان بنی عباس مرکز قیام بابک خرمدین بوده است. در سال 618 هجری مورد حمله مغولان نهاده شد، اما در زمان تیموریان و صفویان، نهضت تشیع و جنبش های سیاسی ایران از این شهر برخاست. اردبیل در زمان صفویان آباد شد و به اوج اعتبار، عزت، و عظمت خود رسید، اما پس از انقراض این سلسله در پیشامدها و تحولات تاریخی دوره نادرشاه و اوایل قاجار و به خصوص با ورود قشون روسیه به ایران و حوادث دوران مشروطیت، از رونق و اهمیت افتاد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در جهت محرومیت زدایی از این شهر، در 24 فروردین 1372 به مرکز استان تبدیل شد.

از آثار تاریخی اردبیل که بعضی به دوره پیش از اسلام می رسد، می توان از دهکده آتشگاه، شهر هیر، شهریور، و مسجد جامع اردبیل که در قدیم آتشکده بوده است، نام برد. با توجه به این که این مسجد، عظیم ترین و قدیم ترین مسجد اردبیل است، احتمال می رود یکی از واحدهای آن، کتابخانه بوده، ولی در تاریخ اردبیل اشاره ای به آن نشده است.

بسیاری از مؤلفان دوره اسلامی، بنای شهر اردبیل را به فیروز، پادشاه ساسانی نسبت می دهند و می نویسند که اردبیل به دستور این پادشاه، که در سده پنجم میلادی می زیست، ساخته شده است.فردوسی در شاهنامه بنای اردبیل را به پیروز ساسانی نسبت می دهد.

اما تاریخ اردبیل خیلی قدیمی تر از زمان فیروز ساسانی است. زیرا که فیروز درسال 459 میلادی به سلطنت رسیده است و 34 سال قبل از این تاریخ، بهرام پنجم ملقب به بهرام گور درمقابل حمله هیاتله از راه اردبیل به آمل وگرگان و سپس به خراسان رفته و در آن جا، خاقان هیاتله را کشته است. این موضوع در شاهنامه فردوسی آمده است:

چو آگاهی آمد به بهرام شاه

که خاقان به مرو است چندان سپاه

همی راند لشکر چو تزکوه سیل

به آمل گذشت از ره اردبیل

شهر اردبیل به علت نزدیکی به قفقاز و گرجستان و ارمنستان، صندلی ویژه ای داشت به طوری که در زمان جنگ های ایران و روس در عهد قاجار، اردبیل مرکز اسقرار نیرو و ستاد عملیات سپاه ایران در برابر طوایف شمال بوده است. درزمان فیروز به دلیل حمله طوایف شمال (هون ها) ویران شد و به دستور فیروز، آباد شد و برج و بارو درآن ساخته شد و از این رو بنای آن را به فیروز نسبت می دهند.

در داستان سیاوش در شاهنامه فردوسی نیز نام اردبیل آمده بود.

درقرن ششم قبل از میلاد زرتشت پیغامبر عظیم ایران ظهور کرد و بنا به روایت اوستا، کتاب یسنا در بالای کوه سبلان بر او نازل شده است.

انتهای پیغام/

dorezamin.com: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه

chinaro.ir: تور چین ارزان قیمت، تور پکن، هانگزو، شانگهای، تور نوروز چین همگی را در این وبسایت بیابید.